پوستر هفته کتاب نهاد کتابخانه های عمومی کشور رونمایی شد

پوستر هفته کتاب نهاد کتابخانه های عمومی کشور در حاشیه نشست خبری هفته کتاب رونمایی شد.

ارسال رایگان کتاب از کتابخانه های عمومی شهرستان پردیس

جشنواره رضوی و صرف هزینه‌های بدون بازگشت

ده دوره از جشنواره کتابخوانی رضوی را پشت سر گذاشتیم؛ جشنواره‌ای که با هدف ترویج فرهنگ رضوی، مطالعه و استقبال هرچه بیشتر از کتابخانه‌های عمومی شروع به کار کرد ولی به مانند خیل عظیم برنامه‌های فرهنگی نهاد دچار ضعف ساختاری، آمارسازی و عدم توجه به جذابیت‌های معمول برای جذب عموم گردید.
بی‌تردید یکی از راه‌های ترویج کتابخوانی و اشاعه خدمات کتابخانه‌های عمومی، برگزاری مسابقات کتابخوانی و ترغیب عموم برای شرکت در آن می‌باشد. ولی آنچه در مورد این جشنواره و البته بسیاری دیگر از برنامه‌های فرهنگی نهاد اتفاق می‌افتد مغایرت میان واقعیت بطن ماجرا و نتیجه منتشر شده می‌باشد.

و اما چگونه اینگونه می‌شود:
۱. عدم شناخت مخاطبین اصلی کتابخانه‌های عمومی؛ روزگار کنونی مخاطبین کتابخانه‌های عمومی به دلیل دسترسی به کتابخانه‌ها و فروشگاه‌های کتاب الکترونیکی و البته امکان دانلود نامحدود کتاب به صورت رایگان از اینترنت (هرچند غیرقانونی و غیراخلاقی)  محدودتر از گذشته هستند که به آن توجه نشده است.
۲. معمولا برای ترغیب افراد به شرکت در هر مسابقه‌ای جوایز ارزنده‌ای در نظر گرفته می‌شود که جشنواره رضوی از این قاعده مستثناست که جوایز در خوری برای آن پیش‌بینی نشده است.
۳. هزینه هنگفت تبلیغات جشنواره شاید در مقابل هزینه‌های صورت گرفته در سازمان‌های دیگر ناچیز باشد ولی با توجه به بودجه نهاد مبلغ سنگینی‌ست که به اداره‌های کل استانی تحمیل می‌گردد و فارغ از این مسئله قطعا مصداق اسراف است و نامقبول.
۴. دعوت به شرکت در جشنواره توسط برخی مسئولینی که معمولا بر حرف آن‌ها تره خرد نمی‌شود همان کوبیدن آب در هاون است؛ گاهی کمی خلاقیت و آزمودن راه‌های جدید، موثر واقع می‌شود.
۵. آمار، آمار، آمار؛ آمارسازی آفتی که تیشه بر ریشه برنامه‌های فرهنگی نهاد زده و تا زمانی که وجود آن را منکر شویم نباید انتظار دریافت بازخورد مستند و مستدل از برنامه‌های فرهنگی داشته باشیم.
سرانجام مسیری که انتخاب کردیم به وضوح قابل مشاهده است، اگر جسارت روبه‌رو شدن با واقعیت را در خود تقویت کنیم.

پیک کتاب شهرستان پردیس

یازدهمین جشنواره کتابخوانی رضوی

جهت دریافت منابع یازدهمین جشنواره کتابخوانی رضوی اینجا و جهت شرکت در مسابقه اینجا کلیک کنید.

 

فراخوان پنجمین دوسالانه بین‌المللی «کارتون کتاب» منتشر شد.

پنجمین دوسالانه بین‌المللی «کارتون کتاب» به همت نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور برگزار می‌شود.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، بنا بر اعلام دبیرخانه دوسالانه بین‌المللی کارتون کتاب، با بهره‌گیری از تجربیات چهار دوره برگزاری این جشنواره، پنجمین دوسالانه بین‌المللی کارتون کتاب به همت نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و به دبیری سید مسعود شجاعی طباطبایی، برگزار می‌شود.

در پنجمین دوره از دوسالانه کارتون کتاب موضوعات «کتاب و کودک»، «کتاب، کتابدار و کتابخانه»، «کتاب و رسانه» ‌و «کتاب و کرونا» مورد توجه قرار گرفته است.

جوایز درنظر گرفته شده برای برگزیدگان این دوسالانه شامل:

     * نفر اول: لوح تقدیر و تندیس دوسالانه به همراه ۱۵۰۰ یورو هدیه نقدی

     * نفر دوم: لوح تقدیر و تندیس دوسالانه به همراه ۱۰۰۰ یورو هدیه نقدی

     * نفر سوم: لوح تقدیر و تندیس دوسالانه به همراه  ۵۰۰ یورو هدیه نقدی

همچنین در این دوره برای نخستین بار بخش جنبی ویژه هنرمندان مبتدی به جشنواره اضافه شده است و علاقه‌مندان می‌توانند با ارسال آثار خود در این بخش از جشنواره شرکت کنند. لازم به ذکر است مبتدی به هنرمندی اطلاق می‌شود که در جشنواره یا مسابقه داخلی و بین‌المللی شرکت نکرده و جایزه‌ای دریافت نکرده باشد. جوایز بخش جنبی این دوسالانه نیز شامل تجلیل از ۵ اثر شایسته تقدیر با لوح تقدیر، تندیس دوسالانه به همراه ۵۰ میلیون ریال هدیه نقدی خواهد بود.

شایان ذکر است که هر یک از علاقه‌مندان تنها می‌توانند در یک بخش اصلی یا فرعی این دوسالانه شرکت کنند؛ آثار ارسالی نباید تکراری باشند و هر شرکت‌کننده حداکثر مجاز به ارسال ۵ اثر به این جشنواره است. همچنین تمام حقوق مادی و معنوی آثار ارسالی متعلق به نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور است.

مهلت ارسال آثار به دبیرخانه این جشنواره تا ۳۱ خرداد ماه ۱۴۰۰ (June 21, 2021) خواهد بود و علاقه‌مندان به شرکت در پنجمین دوسالانه بین‌المللی کارتون کتاب می‌توانند آثار خود را از طریق پست الکترونیک [e-mail] ارسال و برای کسب اطلاعات بیشتر به سایت جشنواره به نشانی www.booktoon.ir مراجعه کنند.

ارسال مشخصات شرکت‌کننده (نام، نام خانوادگی، نشانی پستی، نشانی پست الکترونیک، تلفن تماس و رزومه) توسط هنرمندان در قالب فایل word الزامی است. آثار ارسالی باید با رزولوشن ۲۰۰dpi با طول یا عرض ۲۰۰۰pixel و با فرمت JPG باشد. همچنین آثار برنده جایزه در دوره‌های قبل یا منتشر شده در کاتالوگ‌ دوره‌های پیشین این جشنواره مورد پذیرش نخواهد بود.

گفتنی است پیش از این چهار دوره از این دوسالانه بین‌المللی به صورت منظم و پی‌درپی با دریافت بیش از ۶ هزار اثر از هنرمندان کشورهای مختلف جهان برگزار شده است.

 

ادامه فعالیت کتابخانه های عمومی در فضای مجازی

به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی استان تهران،با توجه به تصمیم ستاد ملی مبارزه با کرونا،  کتابخانه های عمومی استان تهران تا  25مهر ماه صرفا از طریق فضای مجازی به فعالیت های خود ادامه می دهند و حضور اعضا و کتابداران در کتابخانه های عمومی از سوی ستاد لغو شده است.
 این تعطیلی تنها مختص فضای فیزیکی کتابخانه است و کتابداران در این بازده زمانی در راستای تعامل با اعضا دربستر فضای مجازی فعال بوده و در همین راستا اقداماتی همچون معرفی کتابخانه و خدمات آن ، ادامه فعالیت‌های فرهنگی و ترویجی از جمله نشستهای نقد و بررسی کتاب،برگزای محافل ادبی و برنامه های مناستبی  در بستر فضای مجازی انجام خواهند داد .
گفتنی است این تعطیلی شامل ستاد مرکزی و ادارات شهرستانی این مجموعه نیست و هرگونه تغییر در ساعت فعالیت کتابخانه ها و نیز موارد دیگر از طریق پایگاه اطلاع رسانی اداره کل کتابخانه های عمومی استان تهران به نشانی tehranpl.ir و یا tehranpl در اینستاگرام و کانال بله به آگاهی عموم مردم خواهد رسید.

گزارشی از اقدامات و فعالیت های معاونت توسعه کتابخانه ها و ترویج کتابخوانی نهاد در سال ۹۸

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور، گزارش عملکرد معاونت توسعه کتابخانه ها و ترویج کتابخوانی نهاد با مرور مهم ترین اقدامات این معاونت در سال ۱۳۹۸ در قالب کتاب و طی ۴ فصل منتشر شد.

در فصل اول، اقدامات توسعه ای و تجهیزی آمده است. تعداد و زیربنای کتابخانه ها، کتابخانه های ویژه با خدمات عمومی، اقدامات نرم افزاری و دیجیتالی، اقدامات تجهیزی و بهسازی تکمیل و افتتاح پروژه های عمرانی و کتابخانه های مرکزی بخشی از مباحث این فصل است.

فصل دوم، با عنوان اقدامات نظارتی به تشریح ۲۵ سفر استانی مدیران این معاونت با هدف بازدید از کتابخانه های عمومی سراسر کشور، می پردازد.

فصل سوم این کتاب با عنوان «هم افزایی با دستگاه ها و خیرین» به ۱۰ تفاهم نامه ملی بین نهاد کتابخانه های عمومی کشور و سایر دستگاه ها اشاره می کند. در این بخش، خلاصه ای از  تفاهم نامه همکاری نهاد با بنیاد علوی، معاونت فرهنگی و آموزشی بنیاد شهید و امور ایثارگران، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، بنیاد علمی آموزشی قلم چی، سازمان بسیج عشایری، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، سازمان کتابخانه ها،‌ موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، دانشگاه هنر، بنیاد ملی بازی های رایانه ای و اتحادیه انجمن های اسلامی دانش آموزان،‌ آمده است. در این فصل همچنین گزارشی از تعداد پروژه های کتابخانه ای احداث شده و در حال احداث توسط خیرین، آمده است.

فصل چهارم کتاب با عنوان «انجمن کتابخانه ها» به مرور اقدامات اجرایی- نظارتی انجام شده در حوزه انجمن ها می پردازد. همچنین در این بخش مهم ترین دستاوردهای انجمن های کتابخانه های عمومی در سال ۹۸ شامل افزایش نیم درصد درآمد از شهرداری ها، همکاری های کوتاه مدت با سازمان ها و حمایت از پویش های ملی نهاد، مرور شده است.

فصل پنجم کتاب به مرور برجسته ترین اقدامات فرهنگی- اجتماعی معاونت توسعه کتابخانه ها و ترویج کتابخوانی می پردازد. برخی از این اقدامات عبارت است از: برنامه های فرهنگی- ترویجی همچون اقدامات اجرایی در پی وقوع سیل، راه اندازی پویش های اجتماعی، جشنواره قصه گویی، جشنواره کتابخوانی رضوی، جشنواره هدهد سفید و ...؛ تشکیل شورای سیاستگذاری، دبیرخانه مرکزی و کمیته انتخاب برای گرامیداشت روز کتاب، کتابخوانی و کتابدار؛ تشکیل محافل ادبی؛ برنامه های مناسبتی همچون طرح انس با کتاب؛ برنامه های هنری- رسانه ای همچون حمایت از جشنواره های قلم زرین، جشنواره ملی کاما، پایتخت کتاب ایران، روستاها و عشایر دوستدار کتاب ایران و ...؛ منشورات و بسته های محتوایی تولید شده همچون طرح کتابخوان ماه، بسته مطالعاتی شعور عاشورایی، بسته ویژه کتب تقریظی مقام معظم رهبری، بسته کتب انقلاب اسلامی.

بخش پایانی کتاب گزارش عملکرد معاونت توسعه کتابخانه ها و ترویج کتابخوانی نهاد به بازتاب خبری اقدامات این مجموعه در رسانه ها اختصاص دارد.

کلیاتی از علوم کتابداری

علوم کتابداری و اطلاع رسانی یا علم اطلاعات و دانش شناسی به مجموعه آموزش‌ها، مطالعات، روش‌ها و تکنیک‌ها در جهت پیشبرد شیوه‌های گوناگون گردآوری، سازماندهی، بازیابی و اشاعه اطلاعات اطلاق می‌شود. دو عنوان "علوم کتابداری و اطلاع رسانی" و "علم اطلاعات و دانش شناسی"  که در ادامه آن‌ها را "کتابداری" و "علم اطلاعات" نام می‌بریم، به لحاظ کاربردی و اصول حرفه‌ای تفاوتی ندارند و تنها در محدودیت یا گستردگی مفاهیم به کار رفته متفاوت می‌باشند، بدین ترتیب که علم اطلاعات مفهوم گسترده‌تری را به نسبت علوم کتابداری القا می‌کند و در مقابل اطلاع رسانی همین شرایط را در قیاس با دانش شناسی دارا می باشد. البته لازم به ذکر است آنچه درباره مفهوم عناوین ذکر شد، براساس تعریف جامع این علم قابل اعتنا نمی‌باشد و تنها ممکن است اشکال شناختی در تصور عموم ایجاد کند. بدین منظور که کتاب در کتابداری به مانند مفهوم کلی‌تر یعنی "علم اطلاعات"، صرفا به منزله نوع چاپی و مجلد اطلاعات نمی‌باشد و تمام منابع اطلاعاتی اعم از چاپی، برخط، الکترونیک، صوتی و... را شامل می‌شود.

تعریف کتابداری که پیشتر ذکر شد، متشکل از عناصر مهمی است که هسته اصلی این حرفه را تشکیل می‌دهند و اثر بخشی آن در گرو رعایت اصولی این عناصر می‌باشد که به ترتیب مختصر توضیح هریک از این عناصر بیان خواهد شد.

_ آموزش پیوسته

در ابتدا کتابداری را مجموعه ای از آموزش‌ها، مطالعات، روش‌ها و تکنیک‌ها بیان کردیم. این بدان معناست که کتابداری بیش از هر حرفه دیگری نیاز به تحرکات فکری و اطلاعاتی دارد و مهم‌ترین اصل در آن به روز بودن و حداقل شناخت از علوم نوین و تغییرات نوین علوم می‌باشد. کتابدار وظیفه دارد پیوسته بیاموزد و آموزه‌هایش را در جهت پیشبرد اهداف کتابداری که همان گردآوری، سازماندهی، بازیابی و اشاعه اطلاعات است به کار گیرد.

_ گردآوری

یک مجموعه اطلاعاتی نیازمند شناخت کامل از جامعه هدف و مخاطب، آینده‌نگری، به روز بودن و حتی مدیریت مالی با در نظر گرفتن محدودیت‌ها و خط وخطوط قانونی می‌باشد و ساده انگاری در این زمنیه، رکود بهره‌وری مجموعه را در پی خواهد داشت. مخاطبین هر مجموعه اطلاعاتی از پیش، تعیین شده است که می‌تواند عمومی و یا تخصصی باشد. در نتیجه منابع اطلاعاتی باید متناسب با نیاز اطلاعاتی و سلیقه مخاطبان تهیه و گردآوری شود.

_ سازماندهی

در یک سفر که مسافت زیادی را در پیش دارید قطعا بدون آگاهی قبلی از مسیر منجر به مقصد و استعانت از علائم راهنمایی، یا سفری بدون سرانجام خواهید داشت و یا زمان زیادی در پی آزمون و خطای مسیر از دست خواهید داد. وجود خط مشی واحد جهت نظم بخشیدن به منابع و به تبع آن مشخص نمودن راه‌های دسترسی الزامی بوده و بدون شک بهره‌برداری و استفاده از مجموعه گردآوری شده که هیچگونه نظمی در آن به کار نرفته است، غیر ممکن خواهد بود. سازماندهی منابع اطلاعاتی دقیقا نقش راه‌سازی و نصب علائم راهنمایی در یک مسیر ناشناخته را ایفا می‌کند و هرچه این مسیر بر اصول منطبق باشد، دسترسی ساده‎تر و اثر بخش‌تر خواهد بود. در ابتدا سازماندهی منابع بر پایه اصول زیبایی‌شناسی یا به زبان ساده‌تر بر اساس قطع کتاب‌ها صورت می‌گرفته است. پس از آن بوده که ترتیب موضوعی در راستای تسهیل بهره‌وری مطرح و دانشمندان هریک، علوم را به شیوه‌ای دسته‌‌بندی نمودند. در کل سازماندهی در شکل ساده، به مجموعه اقداماتی اطلاق می‌شود که امکان دسترسی مخاطب و کتابدار را به منابع مختلف بدون هرزگردی و اتلاف وقت فراهم می‌کند و شامل شناسایی موضوع و فحوای منبع، رده بندی، جا نمایی و ارائه علائم راهنمایی و معرفی می‌باشد. ابتدایی‌ترین و در عین حال ضروری‌ترین اقدامات در سازماندهی منابع، فهرست‌نویسی و رده‌بندی و نصب نشانه بازیابی بر روی منبع اطلاعاتی می‌باشد.

_ بازیابی

دستیابی مجدد و یافتن اطلاعات مورد نیاز، یک مهارت و تکنیک قابل بحث و نیازمند آموزش در کتابداری و مدیریت مجموعه‌های اطلاعاتی می‌باشد. شاید در وهله اول تصور یافتن منابع و ارائه خدمات اطلاعاتی به نیازمندان حوزه‌های موضوعی مختلف، چندان دشوار تصور نشود، اما یکی از حیاتی‌ترین رفتارهای کتابدار است که باید با حوصله، آرامش و نهایت تمرکز صورت پذیرد تا ضمن شناسایی صحیح نیاز اطلاعاتی مراجعه کننده اقدام به رفع کامل آن نموده و او را جهت مراجعات آتی نیز ترغیب نماید. این نکته حائز اهمیت است که همواره آنچه از گفتار مراجعه‌کننده بر می‌آید، نشان دهنده نیاز واقعی وی نیست و در بسیاری از موارد یک گفتگوی هرچند کوتاه جهت رسیدن به خواسته حقیقی و اصلی مُراجع ضروری می‌باشد.

_ اشاعه اطلاعات

هدف غایی تمام فعالیت‌های کتابداری، اشاعه اطلاعات (صحیح) و گسترش آن به شکل کاربردی در جهت رفع نیازهای مرتبط می‌باشد. دلیل حضور مراجعه‌کننده به یک مرکز اطلاع‌رسانی (کتابخانه)، می‌تواند سرگرمی و فراغت، علمی و پژوهشی و یا نیاز به افزایش مهارت در یک حوزه موضوعی به هر دلیلی باشد، در نتیجه کارکنان مراکز اطلاع‌رسانی با آگاهی‌بخشی و اطلاع‌رسانی، نیازمندان اطلاعات را به سمت دانش مقتضی از منابع معتبر سوق می‌دهند و بهبود معرفت و بینش جامعه هدف را نقطه آرمانی فعالیت خود می‌دانند.

با توجه به آنچه بیان شد نقطه آغاز و پایان یک فعالیت کتابداری که به ترتیب گردآوری و اشاعه اطلاعات، مشخص گردید. در مورد آموزش پیوسته این توضیح لازم است می‌توان از آن به عنوان پیش‌نیاز حرفه کتابداری نام برد. در واقع آموزش و دانش‌افزایی مستمر یک کتابدار شاید در ظاهر به طور مستقیم تاثیر بر روند مجموعه فعالیت او نداشته باشد و تنها به خودش مرتبط باشد اما تاثیر غیرمستقیم آن اگر بیشتر از سایر موارد نباشد، کمتر نخواهد بود و بدون شک کلیت فعالیت‌های کتابداری و اطلاع‌رسانی نتیجه آموزش مستمر کتابدار می‌باشد.